Het bestaat uit het ruggenmerg in de hersenstam. Dit gedeelte is verantwoordelijk voor instinctieve gedragingen, zoals honger, dorst en agressie. Het regelt de automatische lichaamsfuncties, zoals reflexen, bloeddruk, ademhaling en spierspanning. Het is compleet voorspelbaar en kan niet worden beïnvloed door de wil en die handelingen kun je niet aanleren. Het is hetzelfde gedrag als een reptiel en wordt ook wel reptielen brein genoemd.

Het paleoniveau is het binnenbrein met de hersenkernen. Het stuurt emoties, zorgt voor automatische bewegingen en regelt je lichaamshouding. Je kunt dit deel van het brein beïnvloeden door straffen en belonen. Je noemt het daarom ook zoogdierenbrein.

Het is de buitenbrein, de hersenschors. Het is verantwoordelijk voor processen zoals denken, herkennen en herinneren. Dit is het niveau van bewustzijn en is bij de mens sterk ontwikkeld. Het wordt daarom ook het menselijke brein genoemd. Het ontwikkeld zich van de 2e tot de 25ste levensjaar.