Startpagina / Samenvattingen / Beginselen van de democratische rechtsstaat / politiek-recht-partijen

Eisen van de democratie - (Politieke) grondrechten

5 belangrijke vragen over Eisen van de democratie - (Politieke) grondrechten

Voor het functioneren van een democratie is het van essentieel belang dat burgers een aantal rechten bezitten die een proces van politieke wilsvorming mogelijk maken en die de mogelijkheid bieden het resultaat publiek te maken. Welke rechten in de Grondwet zijn voor het proces van wilsvorming vooral van betekenis?

Het verenigingsrecht (art. 8 Gw) en het vergaderrecht (art. 9 Gw)

Het constitutionele recht over politieke partijen wordt in Nederland vrijwel volledig verzwegen. Waar komt dit vandaan en waarom is dit zo?

Dit komt uit een politiek liberalisme, waarin als leidende gedachte geldt dat men partijvorming geheel vrij moet laten. Iedere overheidsregulatie zou in dat verband belemmerend werken.

Door welk soort recht wordt de interne organisatie van politieke partijen beheerst?

Door het privaatrecht: politieke partijen zijn verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid (2 BW), dus rechtspersonen naar privaatrecht.

Artikel 7 lid 1 Gw regelt drukpersvrijheid. Mag dan echt alles worden geopenbaard?

Nee; in het Wetboek van Strafrecht zijn een aantal drukpersdelicten opgenomen. Op grond van jurisprudentie hebben lagere regelgevers de bevoegdheid nadere regels te stellen met betrekking tot de verspreiding van deze uitingsmiddelen. Zij mogen geen absoluut verbod creëren of het recht volledig aan een vergunningenstelsel onderwerpen.

Welke functie vervult het petitierecht naast de vrijheid van meningsuiting?

Op grond van dit recht is het desbetreffende bevoegde gezag verplicht een schriftelijk geuite mening in ontvangst te nemen. Van een anderszins geuite mening hoeft de overheid geen kennis te nemen.