Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Gedeelde kennis literatuur en wetenschap in Nederland van Darwin tot Einstein (1860 - 1920) | 9789044126761 | Mary G. Kemperink

• 12 De vierde dimensie van Theo van Doesburg; Wiskunde

• Beschrijf het "god" zoeken van van Doesburg

  Van 1910 tot 1923 had van Doesburg theosofische belangstelling, het oriënteren op het transcendente en het occulte.
  Hij bekeerde zich tot het katholicisme in 1930.
  Tevens de ogenschijnlijke avantgardistische wisselingen en zwenkingen in de jaren waarin hij bij de Stijl zat.
  Een concept voor zijn expeditie naar metafysische sferen was er een uit de wiskunde, de zogenaamde 4e dimensie.

• 12.1 Van Doesburg als godzoeker

• De dichter Anthony Kok noemde eind jaren '50 20e eeuw zijn vriend Theo van Doesburg een godzoeker. Verklaar dit.

  Van Doesburg als streven als kunstenaar en artistiek leider werd gekenmerkt door een hardnekkige oriëntatie op het transcedente en occulte. Zijn theosofische belangstelling uit de jaren 1910 tot 1923, zijn bekering tot het katholicisme in 1930, en ook datgene wat hem bij alle ogenschijnlijke avangardistische zwenkingen en wisselingen die hij in zijn Stijl-jaren doormaakte, als kunstenaar steeds voor ogen is blijven staan: het valt allemaal samen te vatten als 1 grote zoektocht naar het goddelijke.
  Bij die tocht schakelde hij eveneens gretig wetenschappelijke ontdekkingen in die hem iets te bieden leken te hebben.

• 12.2 De vierde dimensie

  Dit is een preview. Er zijn 9 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 12.2
  Laat hier meer flashcards zien

• Omschrijf de vierde dimensie in de n-dimensionale meetkunde, die ontstond in de loop van het tweede kwart van de 19e eeuw (vanaf 1825).

  De vierde dimensie is een meetkundig model, waarbij een vierde as (en bij uitbreiding een 5e, 6e, 7e etc) gedacht wordt, loodrecht op de andere assen. Het gaat hierbij dus niet om een reeel bestaand veronderstelde vierde ruimtelijke dimensie, maar om een rekenmodel.
  Een probleem was dan ook hoe deze nieuwe dimensie te visualiseren. Er verschenen allerlei grafische voorstellingen van vierdimensionale zogenaamde hyperlichamen. En bijzonder populaire voorstelling was die van de hyperkubus.

• Noem een andere verspreidingsbron van de vierde dimensie.

  Een andere verspreidingsbron was de Science Fiction en dan vooral het boek The Time Machine uit 1895 van HG Wells. Hierin wordt de tijd benaderd als de vierde dimensie.

• Hoe werd de vierde dimensie buiten de wiskunde populair?

  Buiten de wiskunde kring, werd de vierde dimensie populair in de filosofie, mystieke en pseudo wetenschappelijke kring. Ook in occulte zin.bv de roman Platland. Eenroman van vele afmetingen. het verhaalt over een rijk waar geen derde dimensie bestaat, alles speelt zich af in het platte vlak. De boodschap van het boek is, dat in onze derde dimensie wereld, geen oog is voor een hogere dimensie.

• Wat benadrukte Hinton in de vierde dimensie?

  Hinton benadrukte het element tijd. De vierde dimensie zou volgens hem voortdurend worden waargenomen, met het innerlijke oog. Het bracht een soort van ontindividualisering teweeg. De theosofie vond hierin de zogenaamd wetenschappelijke, wiskundige onderbouwing, het steunde op de hyperspace-filosofie.

• Welke 2 factoren waren van belang in verband met de popularisatie van de vierde dimensie?

  1. De hyperspace-filosofie van Hinton
  2. De op niet-euclidische leest geschoeide publicaties van de Franse wiskundige Henri Poincarre.
     

• Wat gebeurde er met de vierde dimensie vanaf 1900?

  De vierde dimensie was een gangbare term geworden. de populaire vertaling ervan kreeg het concept een sterk metafysische, occulte kleur als een reële nieuwe ruimtelijke dimensie.en werd verbonden met noties van relativisme en revolutie.
  De theosofie ging zich steeds meer interesseren in de vierde dimensie en de hyperspace-filosofie.Het was ook een belangrijke bron voor Kandinsky, Kupka en Mondriaan.

• Wat was de invloed van Einsteins relativiteit theorie?

  Einsteins concept van een ruimte en tijd continuüm, waarbij de tijd werd gezien als de vierde dimensie. Daardoor gingen kunstenaars de vierde dimensie niet meer opvatten als een nieuwe ruimtelijke dimensie, maar als de dimensie tijd. Daardoor verdween het occulte, transcendente aspect van het begrip voor de vierde dimensie.
  In de kunst zien we dat in artistieke kring de belangstelling voor de vierde dimensie minder werd.

• Met betrekking tot de avant-garde kwam de vierde dimensie langs verschillende transporten binnen. Welke?

  1. Hyperspace-filosofie
  2. in het verlengde daarvan: theo-sofie. De theosofie was een belangrijke bron voor Kandinsky, Kupka en Mondriaan
  3. de publicaties van Poincarre