Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van H7 Straffen en criminologie

• 1 H7 Straffen en criminologie

  Dit is een preview. Er zijn 20 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat is de historische betekenis van penologie?

  ›Het woord ‘penologie’ is afgeleid van het Latijnse begrip poena, dat zowel pijn, als boete, wraak en straf betekent.
  
  ›Het Griekse begrip poinè betekende oorspronkelijk schadevergoeding of zoengeld. Pas later betekende het straf.

• Wat zijn aandachtsgebieden van de penologie?

  - door rechter opgelegde straffen
  - door OM en verdachte overeengekomen transacties
  - ongewenst en strafbaar gesteld gedrag van kinderen die nog niet strafrechtelijk
     verantwoordelijk zijn (de zogenoemde 12-minners)

• Hoe is het rechtssysteem onderverdeeld?

  ›- burgerlijk recht: bv. schadevergoeding
  ›- staats- en bestuursrecht: idem
  ›- tuchtrecht: bv. berisping, uitsluiting van beroepsuitoefening
  ›- strafrecht: bv. gevangenisstraf

• Wat zijn voorwaarden/waarborgen van een criminele straf?

  ›- Moet voordat het misdrijf is gepleegd in de wet zijn vastgesteld (geen straf
     zonder voorafgaande wet, nulla poena sine lege): 'Geen feit is strafbaar dan
     uit kracht van een daaraan voorafgaande wettelijke strafbepaling'. Beschermt 
     de burgers tegen willekeurige en onverwacht harde straffen.
  ›- Straffen dienen om bestaande normen te handhaven; niet om nieuwe normen 
     op te leggen. Gaat uit van een 'ethisch minimum' (geen normen die niet 
     algemeen worden aanvaard).
  ›- Voorkomen dat het als onderdrukkend wordt ervaren.
  ›- Strafrecht loopt altijd achter de feiten aan (belangrijk in pluriforme
     samenlevingen!).

• Wat is het grootste verschil tussen criminele straffen en andere sancties?

  Criminele straffen perken in veel sterkere mate de fundamentele rechten en vrijheden van burgers in (boetes, gevangenisstraffen, straat- en contactverboden).

• Wat is de zin van straf volgens absolute theorieën?

  Vergelding.
  
  Door middel van straf wordt de schuld van de dader aan de maatschappij vereffend/wordt de deuk in de rechtsorde hersteld.
  Genoegdoening voor het slachtoffer.

• Wat zijn kenmerken van absolute theorieën?

  - Vergelding
  - Behoefte aan wraak 
  - Leedtoevoeging
  - Proportionaliteit
  - Gericht op het slachtoffer, niet op de dader
  - Gericht op het verleden, niet op de toekomst
  
  (bekende aanhanger was Duitse filosoof Immanuel Kant)

• Welke kritiek is er op absolute theorieën?

  ›Is de opvatting van de aard van het probleem wel juist?
  ›Misdaad uit kwaadaardigheid of is er nog iets anders?
  ›Verder vooruit denken: wat is het belang van de samenleving?
  Behoefte aan vergelding en genoegdoening bestaat overigens nog steeds.

• Wat is de zin van straf volgens relatieve theorieën?

  Herhaling in de toekomst voorkomen (preventie).
  Straf dient om de maatschappij beter te maken.
  ›Toekomstgericht.
  
  Onderscheid tussen generale en speciale preventie.

• Welke principiële bezwaren zijn er rond relatieve theorieën?

  ›- Geen effect, dan ook geen straf?
  ›- Is hervorming / gedragsverandering altijd nodig?
  ›- Mag je als overheid mensen veranderen?
  ›- ›De correctieve activiteit wordt een commercieel doel