Startpagina / Samenvattingen / Zes psychologische stromingen en een client / cognitieve-gedrag-client

Cognitief-gedragstherapeutische benaderingen - Cognitieve psychologie

53 belangrijke vragen over Cognitief-gedragstherapeutische benaderingen - Cognitieve psychologie

Hoe ontstond de cognitieve psychologie?

Het ontwikkelde zich in de jaren 60 van de vorige eeuw en ontstond als reactie op het Behaviorisme. Dat hield zich uitsluitend bezig met gedrag en negeerde wat er in ons hoofd afspeelt. Cognitief psychologen ontdekten dat dezelfde stimuli door verschillende personen verschillend werd geïnterpreteerd.

Cognitieve gedragstherapeutische benadering

CoGB is erop gericht ongezonde manieren van denken te vervangen door functionelere manieren van denken en te experimenteren met nieuw gedrag.

In tegenstelling tot het gedrag ontdekten de cognitief psychologen in de jaren 60 de cognitieve zaken. Leg uit.

Cognitief psychologen hielden zich meer bezig met gedachten, interpretaties, gevoel, aandacht, waarneming en geheugen. Problemen zijn verschillend bij mensen omdat zij de stimulus (zoals de behavioristen dat noemen) anders interpreteren. Iemand met een angststoornis zal heel veel situaties als gevaarlijk beschouwen omdat hij het refereert aan een bepaalde situatie, waar iemand met een depressie situaties mijdt vanwege lage eigenwaarde.
Een stoornis gaat dus altijd gepaard met disfunctioneel denken, dat de waarneming en het denken onbewust verstoort..

Wat is het doel van de cognitieve gedragstherapie?

Veranderen van het denken van de client en het aanleren van of stimuleren tot nieuw gedrag.

Wat is RET en waar ligt hier de nadruk op?

Rationeel emotieve therapie, Nadruk ligt op gedachten en overtuigingen die iemand heeft bij een gebeurtenis.

Hoe werkt RET therapie?

Een kortdurende therapie en probeert steeds zo efficiënt mogelijk een client van dienst te zijn. RET doet beroep op gezond verstand en helpt anders te denken, voelen en handelen, waardoor je leert effectiever met ervaren problemen om te gaan

Een stoornis is volgens de cognitief psychologen....
Een stoornis volgens behavioristen is....
Een stoornis volgens de psychodynamische therapie is...

Een stoornis die altijd gepaard gaat met disfunctioneel denken, dat de waarneming en het denken onbewust verstoort.
Een stoornis waarbij disfunctioneel gedrag is aangeleerd.
Een stoornis die te maken heeft met onverwerkte seksuele driften en agressie waarbij de ik niet goed ontwikkeld is.

Waarom werden later gedragstherapeutische leerprincipes geïntegreerd in de cognitieve interventies?

Omdat men zag dat mensen met een stoornis naast het leren van functioneel denken ook moesten experimenteren met gedrag om een probleem aan te kunnen pakken.
Denken en doen moest tegelijkertijd aangepakt worden voor de beste resultaten.

Binnen de cognitieve psychologie zien ze de mens als informatieverwerkingssysteem. Leg uit.

Het brein is de computer, de hardware en de schema's, de denkprocessen die iemand zijn hele leven ingeprogrammeerd heeft, functioneel of disfunctioneel, is de software

Wat was de benadering van Aron Beck?

Die was vooral gericht op angsten en depressies.

Wat bedoelt een cognitief psycholoog met als de hardware of de software is verstoord?

Bij een verstoorde hardware zijn niet de processen verstoord zoals hoe we dingen interpreteren maar dan is de waarneming, de aandacht en de snelheid verstoord. Bijv bij mensen met autisme waarbij de verwerking is verstoord.
Bij de software die verstoort is zul je zien dat er problemen zijn met hoe er geïnterpreteerd wordt, waarbij schema's en denkprogramma's slecht zijn aangepast.

Geef een voorbeeld van een veelvoorkomend disfunctioneel idee of schema die niet werkt in de software van het brein

"ik moet door iedereen leuk gevonden worden"

Welke drie basisassumpties zijn er?

1. Basale= over jezelf, anderen en de wereld
2. Conditionele= relatie tussen jou en anderen
3. Instrumentele= regels die inhouden waar jij je aan moet houden.

Als een collega kortaf is, kun jij denken, oei het ligt aan mij. Kun je uitleggen wat hier gebeurd volgens een cognitief psycholoog?

Als jij daarover onzeker bent heeft dat te maken met je schema's, je inhoudelijke denkprogramma die je in de loop der jaren gevormd is. Deze kan een irrationele gedachten betreffen (die vroeger in jouw beleving wel functioneel was) en je hebt de neiging om zo'n negatieve gebeurtenis aan jezelf toe te schrijven. Je denkt misschien, oei ben ik niet aardig? Moet ik beter mijn best doen om mijn collega weer vrolijk te krijgen?
maar misschien is de collega kortaf om een heel andere reden.
Wees dus bewust van vertekeningen en attributie en plaats ze in een perspectief.

Waar richten de cognitieve therapeuten zich op bij de client?

Ze willen gedachten bijstellen van de client waarbij hun gedragstherapie zich richt op alleen het gedrag.

Irrationele gedachten die voortkomen uit onbewuste schema's en denkprocessen houden de vicieuze cirkel in stand. Hoe kan dat?

irrationele denkprocessen en schema's beïnvloeden ons gedrag.
Deze gedachten kunnen leiden tot negatieve gedragspatronen en emoties die de situatie verergeren en zo houdt je de cirkel in stand. (vermijding van situaties en/of personen bijv.) .

Wie zijn Albert Ellis en Aaron Beck?
Vertel iets meer over hun.

Dat zijn de grondleggers van de cognitieve therapie.
Ze kwamen erachter dat het herbeleven van de oorsprong van problemen om inzicht te krijgen in het probleem niet voldoende was. Ze zagen dat deze mensen deze ziekmakende manier van denken in stand hielden. Ze bleven zich waardeloos voelen ook al wisten ze waar het vandaan kwam.
Er was meer voor nodig vonden Ellis en Beck: het denkprogramma moet bijgesteld worden.
Ellis richtte zich op de irrationele gedachten en Beck op de basisschema's

Wat betekend cognitieve fusie?

Als mensen menen dat zij hun opvattingen zijn. In gedachten opgaan.

Wat zijn de 4 niveaus in cognitieve ontwikkeling bij kinderen van Piagget?

Sensomotorisch= niet denken maar doen
Pre-operationele stadium= verschil tussen fantasie en realiteit niet goed kunnen onderscheiden.
Concreet operationele stadium= beter kunnen redeneren, meer onderscheid zien tussen fantasie en realiteit.
Formeel operationele stadium= problemen kunnen in het hoofd worden opgelost.

Ellis richt zich op irrationele gedachten en bedacht de RET-therapie:
Rationeel-Emotieve Therapie. Wat is hierbij belangrijk? 3st

bewustwording van onbewuste gedachten
oefenen met huiswerkopdrachten zodat irrationele gedachten bijgesteld kunnen worden
gebruik van ABC-schema

Wie was de grondlegger van het ABC-schema?

Dat was Albert Ellis die dit schema gebruikte om irrationele gedachten op te sporen.

Welk schema bedacht cognitief psycholoog Ellis?
Ligt toe.

Het ABC-schema voor het opsporen van irrationele gedachten:

A: Aanleiding (gebeurtenis)
B: Believes, je opvattingen (het lukt mij toch niet)
C: Consequenties (depressief voelen)

De drie onderdelen van het ABC-schema moeten volgens de cognitieve RET-therapie zorgvuldig in kaart gebracht worden. Hoe gat dit in zijn werk?

De client moet leren dat er een verschil is tussen feiten en gedachten.
Feiten zijn niet te veranderen maar de gedachten daarover wel.

Eerst moet heel feitelijk en zo concreet mogelijk beschreven worden wat de aanleiding is, zonder interpretaties.
Dan wordt er gekeken naar de consequenties (ik bleef maar huilen)
Als derde wordt nagegaan wat er ten grondslag ligt aan deze consequentie, wat zijn de believes, hoe interpreteer je dingen (ik kan gewoon niks)

Wat ligt ten grondslag aan het ABC-schema van Ellis

De client moet leren dat er een verschil is tussen feiten en gedachten.
Feiten zijn niet te veranderen maar de gedachten daarover wel. Met het ABC schema ga je eerst kijken naar de aanleiding (feit) Dan naar de Consequentie en dan naar de Believes (gedachten)

Als men een duidelijk beeld heef over de irrationele gedachten d.m.v. het ABC-schema, wat komt er dan aan de beurt?

De volgende drie stappen: D, E, G.
D: uitDagen gedachten: kloppen mijn gedachten?
E: Effectievere gedachten creëren.
G: Gedrag, nieuw gedrag, vloeit voort uit de effectievere gedachten (dat je iets wel kunt.

Willy van zanten is cognitief gedragstherapeut. Hoe gebruikt Willy het G-schema bij Marianne? Welke uitspraak vindt Willy belangrijk dat Marianne weet?

Willy kaart een Gebeurtenis aan die pas geleden Marianne is overkomen en waar ze van overstuur raakte.

Gebeurtenis: Zonder kaartje de trein in stappen.
Gevoelens: Bang zijn
Gedrag: Verkramping
Gevolg: een akelige treinreis
Gedachten die ze zou kunnen hebben gehad: straks komt een boze conducteur en wordt ik de trein uitgezet

Welk gedachtegoed vindt Willy van Zanten belangrijk te melden?

Dat het niet de gebeurtenis is geweest die iemand overstuur maakt maar de gedachten die je erover kunt hebben.
Gevoelens kun je herleiden tot 4 B-basisgevoelens, boos, bang blij, bedroefd.
Veel mensen verwarren gevoel en gedachten met elkaar. Ze zeggen bijvoorbeeld op de vraag hoe ze zich voelden dat ze dachten dat het niet goed zou gaan.

Als het G-schema volledig is waar gaat Willy van Zanten dan mee door?

De laatste G; de Gedachten. Willy noemt dat het afmaken van de gedachten:
Heb je nog meer gedachten gehad over de situatie? Wat is het ergste wat er kan gebeuren in zo'n situatie?

Willy gebruikt het "afmaken van de gedachten" Wat betekent dit en wat gebeurt er als Willy de gedachten tot op de bodem afmaakt?

Doorvragen op de gedachten over de situatie die haar overstuur maakt.
Als je tot op de bodem doorvraag komt er een conclusie die irrationeel is en die voor bewustwording zorgt:
bijv. dat alle conducteurs boze wezens zijn die eropuit zijn om zwartrijders het zo moeilijk mogelijk maken.
Daarna alle gedachten die op een rij zijn gezet, nog eens 1 voor 1 bekijken en kijken of ze wel kloppen, of ze wel rationeel zijn.
En bedenk tenslotte gezonde helpende gedachten.

Welke 4 stappen gebruikt een cognitief psycholoog zoals Willy van Zanten bij haar Client Marianne?

Het G-schema
Het afmaken van gedachten (doorvragen naar gedachten)
Gedachten 1 voor 1 bekijken op irrationaliteit
Gezonde helpende gedachten creëren

Wie was Aaron Beck

Net als Ellis een grondlegger van de cognitief psychologie die sterk lijkt op Ellis maar Beck is meer toegespitst op stoornissen als angst en depressie en het gevaar dat cliënten ervaren.

Hoe legt Aaron Beck uit wat een angststoornis is?

Middels een gevaarschema die niet goed functioneert. De verwachtingen voor gevaar zijn hoog terwijl de verwachtingen van hier mee om te kunnen gaan zijn laag.

Als mensen met een angststoornis zo vaak gevaar zien, waarom wennen ze er dan niet aan, zou je zeggen.
(Want immers, als men lang blootgesteld wordt aan prikkels dan merken we dat steeds minder snel op, habituatie)

Dat komt omdat mensen met een angststoornis leven op gevaar en overal gevaar zien, zonder er iets mee te doen. Sterker nog, ze vermijden op alle mogelijke manieren gevaar, gaan het uit de weg. Ze zien het gevaar maar proberen te ontkomen, ze gaan angsten niet te lijf en toetsen hun waarneming niet. Zo houdt je angst in stand en zullen ze er ook nooit aan wennen.

Wat is een groot verschil tussen angststoornis en een depressie?

Mensen met een angststoornis zien gevaar voor de toekomst en mensen met een depressie zijn te veel met vervelende zaken bezig die ze zich herinneren aan gebeurtenissen uit het verleden en kunnen nauwelijks een hoopvolle toekomst voor zich zien.

Wat is er aan de hand bij mensen (zoals bij Marianne) die zowel een angststoornis hebben als een depressie?

Dan zijn ze enerzijds bang voor wat de toekomst hen brengt (behoudt ik mijn uitkering wel, moet ik mijn huis niet uit, wordt ik eenzaam?) en anderzijds vindt ze zichzelf waardeloos, leeft ze met een donkere wolk boven haar hoofd en komen er steeds globale dingen terug die te maken hebben met gebeurtenissen van vroeger.

Hoe gaat (in tegenstelling tot Ellis die het ABC of het G-schema toepast) Aaron Beck aan de slag met angst en depressie?

Hij zal gebeurtenissen van vroeger niet uitdiepen, dat lijdt alleen maar tot pijnlijke ervaringen.
Aaron grijpt moeilijke situaties van vroeger aan om deze vervolgens met de client anders te gaan interpreteren en daarmee hoop en controle laat ervaren.
Het is goed om gebeurtenissen uit het verleden opnieuw te bekijken zeker als spontane interpretaties (als mensen zijn gevaarlijk) niet passen bij de werkelijkheid.

Mensen met een depressie zijn soms niet realistisch. Op welk vlak is dat?

Ze zijn geneigd om negatieve feedback eerder aan te nemen dan positieve feedback
Ze onderschatten hun eigen prestaties en hun cognitief functioneren.
Ze overschatten de moeilijkheidsgraad om taken uit te voeren.
Ze overdrijven vaak over de hoeveelheid energie die het ze kost
Realistische inschattingen over de haalbaarheid kunnen ze vaak niet maken

Een kenmerk van disfunctioneel denken is selectieve abstractie.
Wat houdt dat in?

Een klein dingetje heel groot maken. Het negatieve detail bepaalt het hele beeld. Bij een iets te hoge hartslag al denken dat de paniekaanval er weer aankomt.

Negatieve aspecten toeschrijven aan jezelf: "dat overkomt altijd mij weer". Dit is een kenmerk van disfunctioneel denken en noemen we in vaktaal...

personalisatie

Hoe belandt een client in een vicieuze cirkel door disfunctioneel te denken?

Disfunctioneel denken veroorzaakt ongewenste emoties die jouw eigen depressie en angsten weer bevestigen. Je houdt door disfunctioneel denken deze emoties en gevoelens in stand.

Volgens Beck wordt er binnen de cognitieve therapieën onderscheid gemaakt tussen twee niveaus van cognitie. Ligt toe.

Binnen de cognitieve therapieën maakt Beck onderscheid tussen automatische gedachten (het 1e niveau) en onderliggende overtuigingen, basis-assumpties, karakterkenmerken (het 2e niveau).
Automatische gedachten zijn snelle gedachten die automatisch in je opkomen ("ik kan ook niets"), terwijl onderliggende overtuigingen diepgewortelde overtuigingen zijn die je hebt over jezelf, anderen en de wereld ("zo zijn we gewoon").

Deze twee niveaus van cognitie spelen een belangrijke rol bij cognitieve therapie voor het veranderen van negatieve denkpatronen.

Welke link hebben het eerste niveau van cognitie en het tweede niveau?

Het tweede niveau zijn onze basis-assumpties die je kunt afleiden uit het eerste niveau van cognitie, hoe je snel en automatisch reageert.

Basis assumpties kunnen worden opgedeeld in 3 groepen, 1 daarvan betreft de conditionele assumpties. Wat houdt dat in?

Causaal, "Als-Dan"- denken

Geef een voorbeeld van iemand met een depressie die denkt op het 2e niveau van cognitie, vanuit basale consumpties

Hij denkt negatief over zichzelf, en over anderen en over de wereld bijv:
"ik ben waardeloos, en er is geen toekomst voor mij"

Geef een voorbeeld van iemand met een depressie die denkt op het 2e niveau van cognitie, vanuit conditionele consumpties

Als-dan-denken: "Als ik dat niet doe, dan zullen ze wel mij wel slecht vinden".

Geef een voorbeeld van iemand met een depressie die denkt op het 2e niveau van cognitie, vanuit instrumentele consumpties

Denken dat je ergens aan moet voldoen, volgens regels, bijv.:
"Ik moet steeds voor iedereen zorgen".

Als-dan-denken: "Als ik dat niet doe, dan zullen ze wel mij wel slecht vinden".
dit noemen we in vaktaal...

Eén van de drie basis consumpties en dat is de conditionele assumptie.

Hij denkt negatief over zichzelf, en over anderen en over de wereld bijv:
"ik ben waardeloos, en er is geen toekomst voor mij"
Dit noemen we in vaktaal uitgelegd....

Eén van de drie basis assumpties op het tweede niveau van cognitie en dat heet de basale assumptie

Hoe komt een client tot een depressie als je het eerste en tweede niveau bekijkt van cognitief denken? In 3 stappen

Levensgeschiedenis en de cognitieve basis assumpties uit het 2e niveau
Kritieke gebeurtenissen die doen denken aan vroeger, dat zijn negatieve automatische gedachten uit het 1e niveau
Symptomen van depressie

Eén van de drie disfunctionele copingstrategieën is "overgave". Ligt toe.

Met overgave ben je continu op zoek naar bevestiging van je disfunctionele schema's door situaties op te zoeken die dat doen. Bijv. Als je je waardeloos vindt zoek je sneller iemand op die jouw geen aandacht wil geven.

Eén van de drie disfunctionele copingstrategieën is "Overcompensatie".
Ligt toe.

Het tegenovergestelde doen dan dat jouw schema zegt, gevoelens vermijden die het schema oproept bijv.

Overcompensatie is wanneer iemand probeert een zwakte of onzekerheid te verbergen door extreem hard te werken, perfectie na te streven of zichzelf constant te bewijzen. Deze copingstrategie kan leiden tot uitputting, stress en zelfs burn-out, omdat de persoon altijd probeert zichzelf te bewijzen en nooit tevreden is met zichzelf. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen inspanning en ontspanning om overcompensatie te voorkomen.

Wat is de houding van de therapeut?

Congruent, empathisch, duidelijk en betrokken, actief en directief, geeft opdrachten, licht voor, legt uit en moedigt aan. Irrationele, disfunctionele gedachten moeten worden uitgedaagd, maar cliënt mag zich niet aangevallen of afgewezen voelen. Relatie van samenwerking.

Welke rol neemt de therapeut aan

Directieve rol als trainer

een PDF bestand en leer hem super snel

Geen aanmelding, e-mail of creditcard nodig!
AI maakt onbeperkte flashcards
AI maakt oefen toetsen van de stof
Stel vragen aan AI

Maak een notitieblok aan

Geen aanmelding, e-mail of creditcard nodig!
Heb en houd perfect overzicht
Maak Maak flashcards, notities en mindmaps
Oefen, test jezelf en scoor beter!

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Zes psychologische stromingen en een client | 9789024402465 | Alie Weerman

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Cognitief-gedragstherapeutische benaderingen - Cognitieve psychologie