Startpagina / Samenvattingen / Inleiding in de filosofie - Deel 2 / spel-uitgangspunt-oordeel

De relatie tussen kunst en spel

6 belangrijke vragen over De relatie tussen kunst en spel

Wat is het uitgangspunt van esthetica van Kant?

Dat het esthetische oordeel, dat wil zeggen een oordeel waarin een uitspraak wordt gedaan over de schoonheid van een voorwerp, een louter subjectief smaakoordeel is. Anders dan het theoretische oordeel, waarin een uitspraak wordt gedaan over empirisch toetsbare eigenschappen van een object, is het esthetische oordeel volgens Kant een oordeel waarin iemand zijn gevoelens van lust en onlust ten opzichte van een voorwerp tot uitdrukking brengt. Ofschoon hij op grond van een vooronderstelde gemeenschappelijke zin (Gemeinsinn) meent te kunnen bewijzen dat dergelijke oordelen toch een aanspraak kunnen maken op algemene geldigheid, staat het subjectivistische uitgangspunt bij Kant niet ter discussie.

Wat ontneemt dit (na Kant door vele filosofen overgenomen) subjectivistische uitgangspunt?

Ons de mogelijkheid om een juist inzicht te verkrijgen in het verschijnsel kunst. De waarheidsaanspraak van de kunst kan op basis van dit subjectivistische uitgangspunt niet worden begrepen, aangezien het alle nadruk legt op de gevoelens van het oordelende subject.

Waar pleit Gadamer voor?

Een ander uitgangspunt te nemen voor de analyse van de kunst. Hij vindt dit uitgangspunt in het verschijnsel spel.

Wat brengt ons volgens Gadamer op het spoor van een beter begrip van de waarheidsaanspraak van de kunst?

De ontologische analyse van het spel. Het spel staat bij Gadamer model voor de hermeneutische ervaring als zodanig.

Wat is het zijnswijze van het spel?

We moeten het spel onderscheiden van de gevoelens van de spelers. Ten opzichte van het spel is het bewustzijn van de spelers secundair. De speler speelt immers alleen dán, wanneer hij in het spel opgaat. Het spel voltrekt zich zonder dat de spelers zich volledig bewust zijn van wat zich afspeelt.

Waarom heeft in het schouwspel de toeschouwer voorrang boven de speler?

Omdat de speler niet meer volledig opgaat in het spel, maar het spel speelt met het oog op de toeschouwer. Het spel ondergaat een totale wending wanneer het tot schouwspel wordt: de toeschouwer neemt de plaats van de speler in.