1. Positieve vrijheid: Werknemers en werkgevers mogen zich vrijelijk organiseren zonder inmenging door de overheid. Niet vermeld in de Nederlandse Grondwet.

2. Negatieve vrijheid: vrijheid om zich niet te organiseren.

- Het is een belangrijke voorwaarde voor het democratisch functioneren van de samenleving.
- Het is een voorwaarde voor geordende arbeidsverhoudingen.
- De overheid is geneigd de organisaties of de uitkomsten van hun onderhandelingen te beïnvloeden, omdat zulke organisaties een grote invloed kunnen hebben op de economie van een samenleving.

Deze vrijheid hangt samen met de vrijheid om te onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden. Tot in de jaren 1980 heeft Nederland de arbeidsvoorwaarden eenzijdig bepaald. Het is mede te danken aan de IAO dat de beperkingen die de overheid stelt aan vrije onderhandelingen in de loonwetgeving en de regeling voor arbeidsvoorwaarden in sectoren die door de overheid worden gesubsidieerd, tegenwoordig zeer gering zijn.