Startpagina / Samenvattingen / Inleiding Staatrecht / stelsel-parlement-gekozen

Democratie I - Afronding

4 belangrijke vragen over Democratie I - Afronding

Wat is de betekenis van de 'meerderheidsregel' bij de uitwerking van het democratiebegrip?

Dit is een van de eisen van een democratie (absolute meerderheid) Uiteindelijk moeten ja/nee situaties worden gecreëerd.

De meerderheidsregel is nodig om besluitvorming mogelijk te maken. Het bereiken van een consensus is door de hoeveelheid meningen praktisch niet haalbaar. Daarom moeten ja/nee situaties worden gecreëerd.

Wel gaan we er vanuit dat minderheidsopvattingen worden gerespecteerd en zo mogelijk worden verdisconteerd in de besluitvorming. Uiteindelijk is een 'maatschappelijk draagvlak nodig'

Hoe vond voor 1848 de verkiezing van de EK en TK plaats?

De leden van de EK werden door de Koning benoemd. De benoeming gold voor het leven. Deze wijze maakte de senatoren sterk afhankelijk van de Koning

Leden van de TK werden gekozen door de provinciale staten. Er gold dus min of meer een getrapt stelsel dat min of meer dezelfde trekken vertoonde als het stelsel dat na 1848 voor de EK zou worden geïntroduceerd.

Via welk stelsel werd de TK vóór 1917 gekozen?

Via een districtenstelsel in combinatie met een meerderheidsstelsel. Tot 1917 was het land verdeeld in 17 districten. Elk district zond met toepassing van het absolute meerderheidsstelsel zijn eigen afgevaardigde naar 'het Binnenhof'.

In 1917 werd gekozen voor een evenredige vertegenwoordiging. Hiervoor werd gekozen om in de samenstelling van het parlement een betere afspiegeling van de kiezersvoordeuren tot uitdrukking te brengen.

Welke regeringsvormen kunnen er worden onderscheiden en welk stelsel geldt in NL?

1) Het presidentiele stelsel

- Strikte scheiding macht
- Dualistisch
- Gekozen parlement & president
- Geen vertrouwensregel
- Wetgevende macht bij parlement
- Uitvoerende macht president
- In VS check and balances

2) Het parlementaire stelsel

- Machtenscheiding gematigd
- Gekozen parlement
- Vetrouwensregel
- Wetgevende macht parlement en regering
- Mengvorm dualistisch/monistisch

3) Het conventionele stelsel

- Rousseau
- Geen machtenscheiding
- Vertrouwensregel niet nodig
- Wetgevende en uitvoerende macht bij parlement
- Monistisch

In NL geldt op centraal niveau een parlementair stelsel. Op decentraal niveau treedt een verschuiving op naar een parlementair stelsel.