Startpagina / Samenvattingen / Klinische psychologie 1 : persoonlijkheidstheorieën en psychopathologie. / interpersoonlijk-model-individu

Persoonlijkheidsstoornissen - Ontstaan en voortbestaan van persoonlijkheidsstoornissen

5 belangrijke vragen over Persoonlijkheidsstoornissen - Ontstaan en voortbestaan van persoonlijkheidsstoornissen

Welke opvattingen over ontstaan en voortbestaan van persoonlijkheidsstoornissen?

Ontstaan; onbekend, is hardnekkig en blijvend= stabiele patronen van denken/voelen en handelen

Psychoanalytici;
door psychische (onbewuste) conflicten/defectenin de structurele organisatie van de persoonlijkheid

Leertheoretici;
verklaring in de (meestal ongewilde) beloningen het afwijkende gedrag

Humanistische;
het ontbreken van condities ,die het individu de kans geven de ontwikkeling in meer gunstige zin voort te zetten

Erfelijk:50% van de persoonlijkheid
Extraversie en neuroticisme kennen erfelijke aanleg
Met name cluster B en C

Wat is het Big-Five-model?

Is meest prominente, dimensionale persoonlijkheidsmodel,
aanname; individuele verschillen worden in taal weergegeven.
5 basisfactoren:
1.neuroticisme (emotionele instabiliteit)
2.extraversie (naar buiten gekeerde attitude)
3.openheid (open staan voor nieuwe ervaringen)
4.altruisme (op de ander gericht zijn, vriendelijkheid)
5.conscientieusheid (plichtsgetrouw, zorgvuldigheid, gewetensvol taken plannen en doorzetten)

Elke basisfactor 6 facetten (subschalen)

pluspunten: -helder, herkenbaar
- communicatie clinici en patient verbeterd
-algemeen geldig

Wat is het temperamentmodel van Cloninger?

Is een psychobiologisch model dat bestaat uit temperamentdimensies (=nature);

*novelty seeking (zoeken naar prikkels, de neiging de omgeving actief te verkennen)
*Harm Avoidance (vermijden van leed)
*Reward dependence (het gevoelig zijn voor beloning en waardering)
*persistance (volharding)

Eerste drie hangen sterk samen met het functioneren van neurotransmittersystemen

Aangevuld met 4 karakterdimensies (door nurture via sociale ervaringen tot stand gekomen op volwassen leeftijd):

1.self-directedness (doelgericht handelen, zelfsturend vermogen)
2. cooperativeness (betrokkenheid bij anderen)
3. self-tanscendence (levensbeschouwelijkheid)
4. affective stability (emotionele stabiliteit)

Wat is het interpersoonlijk model van persoonlijkheidsstoornissen ?

Interpersoonlijk model van Leary:

mensen verwerven vroeg in de ontwikkeling een interpersoonlijke stijl, eigenen zich bepaalde rollen toe, ontwikkelen een definitie van zichzelf.
Dit leidt tot bepaald type gedrag t.o.v. anderen en beïnvloed de aard van de relatie die men aangaat.

Kiesler ; (16 segmenten) interpersoonlijke cirkel

Abnormaal gedrag = een niet adequate wijze van interpersoonlijke communicatie
De pathologie zetelt in het individu

Wat is het psychodynamische model van Kernberg?

Door psychologische en biologische factoren ontstaat structurele organisatie van het ik/ ego.
Centraal staan; -rijpheid van het ego
- is er een defect/conflict in de organisatie van de persoonlijkheid

Criteria:
*de kwaliteit van de realiteitstoetsing
*de kwaliteit van de afweermechanismen
*de mate van integratie van het beeld dat iemand van zichzelf en van belangrijke anderen (identiteitsintegratie dan wel -diffusie) heeft

3 persoonlijkheidsorganisaties;
1.neurotische organistie
2.borderline org.
3.psychotische organ.

Persoonlijkheidsstoornis= defect in de structurele organisatie van het ego.

Hulpmiddel: het Structurele interview(kernvragen onderzoeken de 3 egofuncties en symptomen en pathologische karaktertrekken)