Startpagina / Samenvattingen / Klinische psychologie : diagnostiek en therapie / dementie-kans-jaar

Dementie - Risico- en beschermende factoren

Q: Wat is de invloed van het APOE 4-gen op dementie?

Dit gen is betrokken bij het transporteren van cholesterol en kan ook een rol spelen in neuronale beschadiging. Het APOE 4-gen komt voor bij 30 tot 50% van de mensen met de ziekte van Alzheimer en de kans op het ontwikkelen van dementie is vijftien keer groter bij mensen die het APOE 4-gen bezitten.

Q: Van welke andere risicofactoren is het bewijs niet zo eenduidig?

Depressie, hoge of juist lage bloeddruk en hoofdletsel zou de kans op dementie vergroten. Daarnaast bestaat er veel aandacht voor verhoogd cholesterol, herseninfarct in de voorgeschiedenis, diabetes type 2 en lage intelligentie/opleiding.

Q: Welke beschermende factoren kunnen worden onderscheiden?

Gesuggereerd wordt dat bepaald voedsel of dieetkenmerken, zoals bepaalde vitaminen, antioxidanten, onverzadigde vetzuren en beperkte alcoholinname de kans op dementie kan verkleinen. Het bewijs hiervoor is nog niet sterk genoeg. Verder zou het beoefenen van fysieke activiteit, onderhouden van een uitgebreid sociaal netwerk en participeren in intellectueel stimulerende activiteiten geassocieerd zijn met een verlaagde kans op dementie. Complexe vrijetijdsbestedingen waarbij fysieke, mentale en sociale activiteiten worden gecombineerd, zouden ervoor kunnen zorgen dat mensen gedurende het leven 'cognitieve reserves' opbouwen waardoor de kans op het ontwikkelen van dementie wordt verkleind.

6 belangrijke vragen over Dementie - Risico- en beschermende factoren

Wat zijn risicofactoren voor dementie?

Leeftijd, familiegeschiedenis van dementie, het apolipoprotein E (APOE)-genotype en het syndroom van Down.

Wat zijn de risicofactoren voor dementie?

Leeftijd (na 60e jaar verdubbelt elke vijf jaar de prevalentie)
Familiegeschiedenis van dementie (3,5x meer kans bij dementie in eerstregraadsfamilie)
Apolipoprotein E (APOE) genotype (betrokken bij cholestorol)
Syndroom van Down (bijna 100% rond de 50 jaar door afwijking chromosoom 21)

Wat is het gevolg van het ouder worden voor dementie?

De prevalentie neemt snel toe na 60 jaar, waarbij het elke vijf jaar bijna verdubbelt. Na de leeftijd van 85 varieert de prevalentie tussen 20% tot bijna 50%. Wanneer er in de eerstegraadsfamilielijn sprake is van dementie, dan wordt de kans om zelf dementie te ontwikkelen 3,5 keer groter. Dit is vooral het geval als er sprake is van een relatief vroeg begin van de dementie (<65 jaar).

Wat is de invloed van het APOE 4-gen op dementie?

Dit gen is betrokken bij het transporteren van cholesterol en kan ook een rol spelen in neuronale beschadiging. Het APOE 4-gen komt voor bij 30 tot 50% van de mensen met de ziekte van Alzheimer en de kans op het ontwikkelen van dementie is vijftien keer groter bij mensen die het APOE 4-gen bezitten.

Van welke andere risicofactoren is het bewijs niet zo eenduidig?

Depressie, hoge of juist lage bloeddruk en hoofdletsel zou de kans op dementie vergroten. Daarnaast bestaat er veel aandacht voor verhoogd cholesterol, herseninfarct in de voorgeschiedenis, diabetes type 2 en lage intelligentie/opleiding.

Welke beschermende factoren kunnen worden onderscheiden?

Gesuggereerd wordt dat bepaald voedsel of dieetkenmerken, zoals bepaalde vitaminen, antioxidanten, onverzadigde vetzuren en beperkte alcoholinname de kans op dementie kan verkleinen. Het bewijs hiervoor is nog niet sterk genoeg. Verder zou het beoefenen van fysieke activiteit, onderhouden van een uitgebreid sociaal netwerk en participeren in intellectueel stimulerende activiteiten geassocieerd zijn met een verlaagde kans op dementie. Complexe vrijetijdsbestedingen waarbij fysieke, mentale en sociale activiteiten worden gecombineerd, zouden ervoor kunnen zorgen dat mensen gedurende het leven 'cognitieve reserves' opbouwen waardoor de kans op het ontwikkelen van dementie wordt verkleind.