Startpagina / Samenvattingen / Leerboek seksuologie / oxytocine-partners-genitalien

De biologie van de seksualiteit - Endocriene aspecten van de seksualiteit

Q: Adrenogenitaal syndroom (46,XX DSD)

Mensen met adrenogenitaal syndroom hebben een vrouwelijk 46-XX-chromosomenpatroon, ovaria en vrouwelijke inwendige genitaliën . Door een overmaat aan androgenen tijdens de ontwikkeling kunnen hun uitwendige genitaliën vermannelijkt zijn. Bij een congenitale bijnierhyperplasie (adrenogenitaal syndroom, AGS) zijn deze androgenen afkomstig uit de bijnieren.

Q: Wat is coregulatie en welke neurobiologische processen zijn hierop van invloed?

Coregulatie: partners stemmen hun seksuele responsen op elkaar af en streven in hun relatie naar een punt van psychofysiologische homeostase . Er is bewijs dat coregulatie geworteld is in neurobiologische processen . Vooral oxytocine en dopamine dragen bij tot een geconditioneerde link tussen de fysiologische beloningssystemen van beide partners. Deze biologische afhankelijkheid bevordert ook de psychologische en relationele afhankelijkheid tussen partners.

5 belangrijke vragen over De biologie van de seksualiteit - Endocriene aspecten van de seksualiteit

Testiculaire dysgenesie (geslachtschromosomale DSD)

Een van de oorzaken van een ontwikkelingsstoornis van de testikels is het klinefeltersyndroom, waarbij mannen een extra X-chromosoom hebben (genotype 47-XXY). De testes blijven klein en er is nauwelijks tot geen spermatogenese, en soms blijft ook de productie van testosteron achter. De behandeling van testosterontekort kan bestaan uit toediening via injecties of een gel. Bij sommige mannen met het klinefeltersyndroom met een kinderwens kan door een testisbiopt zaad worden verkregen voor intracytoplasmatische sperma-injectie.

Ovariële dysgenesie (geslachtschromosomale DSD)

Bij vrouwen met (partiële) ovariële dysgenesie kan het chromosomenpatroon XO/XY zijn, of 45,XO (turnersyndroom). De inwendige genitaliën zijn vrouwelijk, de uitwendige kunnen gedeeltelijk vermannelijkt zijn. Bij het turnersyndroom kan de aanleg van de ovaria verstoord raken wanneer de lichaamscellen maar 45 chromosomen hebben en één X-chromosoom ontbreekt (45,XO). Hierdoor wordt in de eierstokken geen functioneel weefsel aangelegd.

Adrenogenitaal syndroom (46,XX DSD)

Mensen met adrenogenitaal syndroom hebben een vrouwelijk 46-XX-chromosomenpatroon, ovaria en vrouwelijke inwendige genitaliën. Door een overmaat aan androgenen tijdens de ontwikkeling kunnen hun uitwendige genitaliën vermannelijkt zijn. Bij een congenitale bijnierhyperplasie (adrenogenitaal syndroom, AGS) zijn deze androgenen afkomstig uit de bijnieren.

Welke invloed heeft Oxytocine op seksualiteit, relatievorming, affiliatie, vertrouwen en betrokkenheid?

Ook oestradiol zou het seksuele en relationele gedrag van vrouwen beïnvloeden. Aan oxytocine en andere peptiden worden doorgaans prosociale eigenschappen toegeschreven, en ze zouden daarom geassocieerd zijn met positieve uitkomsten als seksualiteit, relatievorming, affiliatie (verbondenheid), vertrouwen en betrokkenheid. Toch heeft oxytocine niet alleen positieve effecten op relatiegedrag en -gevoelens.

Er wordt dan ook gesteld dat oxytocine in de eerste plaats een emotionele versterker is. Dit houdt in dat oxytocine nabijheid zal faciliteren in reeds nabije koppels, maar afstand zal induceren in al afstandelijke koppels.

Wat is coregulatie en welke neurobiologische processen zijn hierop van invloed?

Coregulatie: partners stemmen hun seksuele responsen op elkaar af en streven in hun relatie naar een punt van psychofysiologische homeostase.

Er is bewijs dat coregulatie geworteld is in neurobiologische processen. Vooral oxytocine en dopamine dragen bij tot een geconditioneerde link tussen de fysiologische beloningssystemen van beide partners. Deze biologische afhankelijkheid bevordert ook de psychologische en relationele afhankelijkheid tussen partners.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Leerboek seksuologie | 9789036811101 | Luk Gijs, et al

Bekijk samenvatting