De theorie omvat de vijf menselijke behoeften (van laag naar hoog): fysieke behoeften, veiligheidsbehoeften, sociale behoeften, behoefte aan erkenning en behoefte aan zelfrealisatie.
Volgens Maslow moet elk niveau van behoefte substantieel bevredigd zijn voordat het volgende wordt geactiveerd en motiverend gaat werken.

Theorie X: de stelling dat werknemers werken vervelend vinden, lui zijn, verantwoordelijkheden vermijden en veel toezicht nodig hebben. (negatief beeld)
Theorie Y: de stelling dat werknemers creatief zijn, werken leuk vinden, verantwoordelijkheden nastreven en hun eigen weg kunnen vinden. (positief beeld)

Volgens Herzberg zijn er twee factoren in het spel:
Motivatiefactoren (interne factoren) die tevredenheid en motivatie verbeteren.
Hygiënefactoren (externe factoren) die werkontevredenheid wegnemen maar niet motiveren.