Startpagina / Samenvattingen / Memo 4/5/6v leer/opdrachtenboek / sdb-parlement-arbeiders

Politieke strijd en emancipatie - Emancipatie - Ontwaakt, verworpen der aarde

4 belangrijke vragen over Politieke strijd en emancipatie - Emancipatie - Ontwaakt, verworpen der aarde

Wat waren de reacties op de slechte leefomstandigheden in de fabriekssteden en het ontstaan van sloppenwijken?

In de 19e eeuw waren er grote verschillen tussen arm en rijk. In de fabriekssteden ontstonden sloppenwijken (wijken met hutwoningen die vaak zijn gebouwd uit bouwafval en andere restmaterialen). Deze sociale kwestie leidde tot verschillende reacties. Welgestelde vrouwen deden aan liefdadigheid en sommige arbeiders kozen voor het kapotslaan van machines. Dit hielp niet echt. Ook gingen arbeiders zich organiseren in vakbonden die als snel uitgroeiden tot grote organisaties. Ze organiseerden grote stakingen en onderhandelden over arbeidsvoorwaarden.

Wat werd er in "Het communistisch manifest" besproken?

Karl Marx ontwikkelde een leer genaamd het communisme. Hij beweerde dat er een onvermijdelijke klassenstrijd aan zat te komen tussen de heersende klasse, de bourgeoisie, en de uitgebuite onderklasse, het proletariaat. Deze revolutie zou leiden tot de omverwerping van het kapitalisme. In "Het communistisch manifest" (1848) deden Marx en Engels een oproep tot deze revolutie. Een gelukkige tijd zou aanbreken met een klasseloze samenleving en gemeenschappelijk bezit.

Wat wisten liberale politici aan het eind van de 19e eeuw te bereiken?

Liberale politici slaagden erin om aan het eind van de 19e eeuw wetten door te voeren tegen kinderarbeid en die onderwijs, volksgezondheid en volkshuisvesting zouden verbeteren. In 1874 werd in Nederland het Kinderwetje onder leiding van politicus Samuel van Houten aangenomen.

Wat was het verschil in standpunt tussen de SDB en de SDAP?

Marxist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) was in 1888 als lid van de Sociaal-Democratische Bond (SDB) de eerste socialist in het parlement. Hij vond dat overleggen in het parlement niet meer zinvol was. Hij vond dat arbeiders zelf de fabrieken moesten overnemen, met geweld als dat nodig was.
De Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) scheidde zich van de SDB af en probeerde de arbeider wel te emanciperen via het parlement.