Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - De Habsburgse dubbelmonarchie
30 belangrijke vragen over Ijzer en bloed: staatsvorming en nationalisme, 1848-1914 - Natie en imperium in Midden- en Oost-Europa - De Habsburgse dubbelmonarchie
De revoluties van 1848-1849 verzwakten de positie van het Habsburgse rijk in West- en Midden-Europa. Liberaal-nationale opstanden in Wenen, Boedapest, Praag, Krakau, Lemberg, Milaan en Venetie brachten de monarchie aan de rand van de afgrond. De restauratietijd leek ten einde. Toch krabbelde het Habsburgse rijk weer op, hoe?
- De overwinning van de Habsburgse legers op de Italiaanse opstandelingen (1848) was het keerpunt in de revolutie.
- In 1849 kregen de Habsburgers met steun van de Kroatische nationalisten de overhand in de strijd tegen de Hongaarse opstandelingen,
- de diplomatiek strijd met Pruisen die er toe leidde dat de Duitse bond werd hersteld onder gedeelde Oostenrijkse en Pruisische leiding.
- het intrekken van de constitutionele beloften door de nieuwe keizer Frans Josef en de instelling van een neo-absolutistisch bestuur.
- In 1849 kregen de Habsburgers met steun van de Kroatische nationalisten de overhand in de strijd tegen de Hongaarse opstandelingen,
- de diplomatiek strijd met Pruisen die er toe leidde dat de Duitse bond werd hersteld onder gedeelde Oostenrijkse en Pruisische leiding.
- het intrekken van de constitutionele beloften door de nieuwe keizer Frans Josef en de instelling van een neo-absolutistisch bestuur.
Bij de Krimoorlog schaarde Oostenrijk zich aan de zijde van de westerse mogendheden, maakte Rusland tot vijand en had geen garantie van Frankrijk en Groot-Brittannie gekregen. Wat was het gevolg?
- in de oorlog met Piemonte in 1859 steunde Frankrijk de zaak van de Italiaanse eenwording tegen Oostenrijk.
-De slag bij Koniggratz in de oorlog met Pruisen betekende het einde van de habsburgse invloed in de Duitse landen.
- Het Habsburgse rijke wendde zich naar de Balkan om daar zijn invloed uit te breiden. Van een naar het Westen gerichte grootmacht werd het rijk in toenemende mate een regionale Zuidoost-europese mogendheid.
-De slag bij Koniggratz in de oorlog met Pruisen betekende het einde van de habsburgse invloed in de Duitse landen.
- Het Habsburgse rijke wendde zich naar de Balkan om daar zijn invloed uit te breiden. Van een naar het Westen gerichte grootmacht werd het rijk in toenemende mate een regionale Zuidoost-europese mogendheid.
Wat vormde voor de Britse historicus Alan Sked uiteindelijk het keerpunt in de revolutie voor het Habsburgse Rijk?
- De overwinning van het Habsburgse leger (olv Radetzky) op Italiaanse opstandelingen.
- Habsburgse leger kon nu afrekenen met de Hongaarse opstandelingen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Paloma
Rechten 
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Zeger
Handels- wetenschappen Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Sara
Bestuurskunde Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Fleur
Bedrijfskunde HBO Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Amber
Psychologie (master) Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Jana
Verpleegkunde Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Miloe
24 – Student B&O Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Nina
19 – Student Communication Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Babette
19 – Student Marketing Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Kurt
22 – Student Industrial Eng Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Regan
24 – Student Law Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Wouter
21 – Student Psychology Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Janneke T
Teacher Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Sietse
Muziektherapie Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Marije
Parent Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Delano
Diergeneeskunde Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wat hield de Ausgleich (het vergelijk) van 1867 in?
Het Habsburgse rijk werd in 2 gelijkwaardige en voor de binnenlandse politiek autonome delen verdeeld, Oostenrijk en hongarije. De Habsburgse Donaumonarchie werd een dubbelmonarchie. Het was het resultaat van onderhandelingen tussen de dynastie en de Hongaarse adel.
Het Hongaarse deel werd beheerst door de Magyaarelite, Het Oostenrijkse deel (Cisleithanie) door Duitssprekenden.
Ondanks de aanwezigheid van 2 parlementen was de wil van de keizer doorslaggevend, net als in het Duitse rijk. Het leger, als kerninstitutie van het rijk, bleef ongedeeld en onder direct bevel van de keizer.
Het Hongaarse deel werd beheerst door de Magyaarelite, Het Oostenrijkse deel (Cisleithanie) door Duitssprekenden.
Ondanks de aanwezigheid van 2 parlementen was de wil van de keizer doorslaggevend, net als in het Duitse rijk. Het leger, als kerninstitutie van het rijk, bleef ongedeeld en onder direct bevel van de keizer.
Wat brak de Hongaarse opstandelingen uiteindelijk op waardoor zij verslagen konden worden door het Habsburgse leger?
- Gebrek aan oorlogsindustrie/materieel.
- Onenigheid met anderen nationale minderheden.
Hoe ontwikkelde het nationalisme in het Habsburgse rijk zich in de 19e eeuw?
Het ontwikkelde zich op het niveau van het rijk, de afzonderlijke historische regio's en de onderscheiden etnische groeperingen. Aan het eind van de 19e eeuw werden de overlappende nationale identiteiten steeds meer als een probleem gezien, Het streven naar nationale homogeniteit op het niveau van de staat of het rijk zette het identiteitspluralisme steeds meer onder druk.
Benoem de twee fasen van de Habsburgse wederopstanding.
- Het verslaan van de Hongaarse opstandelingen
- Diplomatieke strijd met Pruisen => herstel Duitse bond onder Oostenrijkse en Pruisische leiding. Instelling neo-absolutistisch bestuur, keizer Franz Josef.
Pas tijdens de revoluties van 1848-1849 werd het potentiele gevaar van het nationalisme voor de Habsburgse monarchie duidelijk. In de nasleep ervan werden pogingen ondernomen een imperiale nationaliteit te creeren met een hoofdzakelijk Duits karakter. Was dit succesvol?
nee, de imperiale nationaliteit, gebaseerd op het leger en de bureaucratie als dragers van de indentiteit van het Habsburgse rijk had geen succes. De habsburgse nationale identiteit bleek uiteindelijk niet los te kunnen staan van de loyaliteit aan de dynastie
De Oostenrijkse regering onder leiding van Felix zu Schwarzenberg probeerde prestige van Habsburgse monarchie te herstellen. Waarom mislukte dit?
- Krimoorlog - einde aan Weense systeem.
- Realpolitik door Bismarck en Cavour.
- Slag bij Königgrätz.
Het nationalisme in Hongarije stond vooral in het tegen van de pogingen van de Magyaren, de etnische Hongaren, om hun identiteit samen te laten vallen met de hongaarse nationale identiteit. Hoe zag dat eruit?
Het koninkrijk Hongarije was aan het eind van de 19e eeuw een multi-etnisch gebied waar naast Magyaren ook roemenen, Duitsers, Slowaken, kroaten, Serviers,en Roethenen (oekrainers) leefden.
Het Magyaarse nationalisme, dat een sterk aristocratisch karakter had, kwam op het eind van de 18e eeuw op in de strijd tegen het centralisatiestreven van Keizer Josef II. Het had zowel etnische als historische componenten. Het middeleeuwse koninkrijk Hongarije vormde een belangrijke inspiratiebron.
Het Magyaarse nationalisme, dat een sterk aristocratisch karakter had, kwam op het eind van de 18e eeuw op in de strijd tegen het centralisatiestreven van Keizer Josef II. Het had zowel etnische als historische componenten. Het middeleeuwse koninkrijk Hongarije vormde een belangrijke inspiratiebron.
Wat betekende het einde van de Habsburgse invloed in de Duitse landen?
De slag bij Königgrätz in de oorlog met Pruisen.
Na nederlagen in het westen, blikt Habsburg naar de Balkan om invloed daar uit te breiden.
Habsburgse rijk werd regionale Zuid-oost Europese mogendheid.
Na nederlagen in het westen, blikt Habsburg naar de Balkan om invloed daar uit te breiden.
Habsburgse rijk werd regionale Zuid-oost Europese mogendheid.
De magyaren namen bij hun politiek van natievorming het Franse en Britse model van staats- en natievorming tot voorbeeld. Wat betekende dat?
Het proces van magyarisatie was tegelijk een beschavingsproces, Het aanleren van het Hongaars door roemenen en Kroaten werd gezien als een bijdrage aan hun ontwikkeling en modernisering.
Het proces van gedwongen magyarisatie riep verzet op en bevorderde als reactie daarop de versterking van aparte Kroatische, Roemeense en Slavische identiteiten. Dit leidde echter niet tot seperatisme.
Het proces van gedwongen magyarisatie riep verzet op en bevorderde als reactie daarop de versterking van aparte Kroatische, Roemeense en Slavische identiteiten. Dit leidde echter niet tot seperatisme.
Het Habsburgse rijk was eerst gericht op het westen, maar werd steeds meer regionale Zuid-oost Europese mogendheid. Wat lag ten grondslag aan die omslag in het buitenlandse beleid?
- Nederlagen in het westen => blik meer op de Balkan
- Ausgleich (vergelijk) van 1867. Rijk werd verdeeld in twee politiek autonome delen: Oostenrijk en Hongarije. Dubbelmonarchie.
Het nationalisme in Cisleithanie (oostenrijk) spitste zich vooral toe op het conflict tussen tsjechen en Duitsers in Bohemen, een multi-etnisch territorium. Na 1848 werd het Boheemse territoriale nationalisme in toenemend mate vervangen door een etnisch en taalkundig Tsjechisch nationalisme. Hoe kwam dat?
Tsjechische nationalisten olv Frantisek Palacky, streefden naar het samenvallen van de gebieden Bohemen en Moravie met de Tsjechische natie, ten koste van het Duitse bohemen. Ze werden daarbij geholpen door de snelle economische ontwikkeling van Bohemen en de opkomst van een welvarende, stedelijke en zelfbewuste Tsjechische middenklasse.
De 2e helft van de 19e eeuw bracht ook de groei van andere nationale identiteiten in Cisleithanie, zoals de Poolse en de oekraiense. De nationalisten streefden vooral naar politieke gelijkberechting en niet zozeer naar onafhankelijke natiestaten. De Slavische nationaliteiten identificeerden zich sterk met het rijk. de Autroslavisten zagen het Habsburgse rijk als een verdediger van de slavische belangen en als bastion van het panslavisme in europa.
Juist/onjuist?
juist
Rond 1900 gaf de nationaliteitenkwestie aanleiding tot pessimistische voorspellingen van binnen- en buitenlandse auteurs over de toekomst van de dubbelmonarchie. Het opdelen van het rijk en de aansluiting bij het Duitse rijk werd aanbevolen. Het Habsburgse rijk werd vooral in termen van verval, decadentie en ondergang gezien. Wat dat terecht?
nee dit kwam niet overeen met de werkelijke situatie. er waren geen politieke crises. De groei van het nationalisme had niet geleid tot een grootschalig en breed gedeeld separatisme en antimonarchisme. Het grootste deel van de bevolking bleef Kaisertreu.
er kwam een nationale economie tot stand, ondanks grote verschillen in economische ontwikkeling tussen de verschillende regio's.
er kwam een nationale economie tot stand, ondanks grote verschillen in economische ontwikkeling tussen de verschillende regio's.
De oorzaak van de val van de Habsburgse monarchie lag in het buitenlands beleid van de dubbelmonarchie. Licht toe/
Het beleid was gericht op expansie op de Balkan. Op het Congres van Berlijn (1878) kreeg Oostenrijk zeggenschap over Bosnie-Herzegovinadat in 1908 officieel werd ingelijfd.
de buitenlandse politiek werd niet geleid door nationale belangen, maar door de belangen van de Habsburgsdynastie In dit perspectief veroorzaakte het Habsburgse rijk vanaf 1848 diverse oorlogen die tot doel hadden het prestige en de eer van de Habsburgers te verdedigen. Het Habsburgse rijk verklaarde dan ook om dynastieke redenen de oorlog aan Servie in 1914.
de buitenlandse politiek werd niet geleid door nationale belangen, maar door de belangen van de Habsburgsdynastie In dit perspectief veroorzaakte het Habsburgse rijk vanaf 1848 diverse oorlogen die tot doel hadden het prestige en de eer van de Habsburgers te verdedigen. Het Habsburgse rijk verklaarde dan ook om dynastieke redenen de oorlog aan Servie in 1914.
Wat kenmerkte het nationalisme in het Hongaarse deel van de dubbelmonarchie na 1867?
- De magyaren (etnisch Hongaren) probeerden hun identiteit samen te laten vallen met Hongaarse nationale identiteit.
- Politieke elite probeerde Hongaarse bevolking om te smeden tot natie van Magyaren.
- Middeleeuwse Hongarije belangrijkste inspiratiebron.
Wat was een gevolg van de gedwongen magyarisatie?
- Assimilatie vooral succesvol bij Duitsers, Slowaken en Joden
- Maar bij overige volken riep het vooral verzet op.
- Versterking aparte Kroatische Roemeense en Slavische identiteiten.
Leidde de groei van Niet-Magyaarse nationale identiteiten (Kroaten, Roemeense, Slavisch) tot separatisme?
- Nee, Kroaten en Roemen zochten in reactie dominantiestreven eerder bescherming bij keizer ipv dat zij zich afkeerden dubbelmonarchie.
- Keizer Frans Josef bleef echter vasthouden aan dualisme en steunde Magyaarse elite.
Hoe ontwikkelde zich het Duitse nationalisme in Cisleithanie door het conflict met de Tsjechen in Bohemen?
Radicaler, Völkisch, anti-semitisch.
Er ontstond onder Oostenrijkse Duitsers zelfs een beweging die ijverde voor aansluiting Duitse rijk ==> eerste separatistische beweging Habsburgse rijk
Er ontstond onder Oostenrijkse Duitsers zelfs een beweging die ijverde voor aansluiting Duitse rijk ==> eerste separatistische beweging Habsburgse rijk
Wat was het streven van Tsjechische nationalisten olv historicus en politicus Frantsek Pancky?
Het samenvallen van Bohemen en Moravië met Tsjechische natie ten kosten van het 'Duitse' Bohemen.
Waarin verschilde de tegenstand tegen de Magyaarse dominantie in Hongarije met die van de Duitsers in Cisleithanië?
- Tegenstand tegen de Magyaarse dominantie in Hongarije vooral van boerenbevolking.
- Tegenstand tegen Duitsers in Cisleithanië was de Tsjechische burgerij (veel krachtiger)
Wat was een gevolg van de spanningen tussen de Tsjechische en Duitse volksdelen?
- Het politieke bestel in het Oostenrijkse deel van het Habsburgse rijk werd praktisch lamgelegd.
- Magyaarse elite profiteerde van tweedracht => groter stempel drukken.
Behalve de opkomst van de Tsjechische en Duitse nationale identiteit bracht tweede helft negentiende eeuw ook groei andere nationale identiteiten in Cisleithanië, zoals de Poolse en Oekraïense. Waar streefden deze nationalisten naar?
- Politieke gelijkberechtiging, niet zozeer naar onafhankelijke natiestaten.
- Slavische nationaliteiten identificeerden zich juist sterk met het rijk. (Austroslavisten)
Hoe zagen de 'Austroslavisten' het Habsburgse rijk?
- Vooral als verdediger van Slavische belangen.
- Bastion panslavisme in Europa.
- ,,Habsburgse rijk was Slavische monarchie.''
Welk beeld werd geschetst rond 1900 van het Habsburgse rijk en de toekomst van de dubbelmonarchie?
- Pessimistisch.
- In verschillende boeken werd opdelen rijk en aansluiting Duitsland aanbevolen.
- Fin de Siecle -> Habsburgse rijk werd vooral gezien als decadent en in verval
Rond 1900 werd een pessimistisch beeld van het Habsburgse rijk geschetst. Waarom kwam dit niet overeen met de werkelijkheid?
- Na revoluties van 1848/49 geen politieke crises meer die voortbestaan monarchie bedreigden
- Groei nationalisme leidde niet tot groots separatisme en anti-monarchisme
- Grootste deel bevolking bleef Kaisertreu
- Dubbelmonarchie redelijk in staat om economie te moderniseren. Nationale economie.
Waar moet volgens de Britse historicus Alan Sked de oorzaak van de val van de Habsburgse monarchie worden gezocht?
- In het buitenlands beleid, dus niet het nationaliteitenvraagstuk.
- Buitenlandpolitiek is vooral gericht op expansie Balkan.
- Niet geleid door nationale belangen maar belangen door Habsburgdynastie. (Hausmacht)
- Na 1848 meerdere oorlogen die uiteindelijk tot ondergang Habsburgsche monarchie zouden leiden.
Hoe ontwikkelde zich het nationalisme in het Hongaarse deel van de dubbelmonarchie van het Habsburgse rijk? (Ausgleich 1867)
- Magyaarse (aristocratische) elites - etnische Hongaren - streven naar vereniging met nationale Hongaarse identiteit.
- Proces Magyaristatie (politiek van staats- en natievorming) - assimilatie etnische niet-Hongaarse bevolking ter hand genomen.
- Weerstand Kroaten en Roemenen omdat zij verplicht Hongaars moeten leren.
- Versterking eigen identiteit.
Probeer onze studie magie gratis!
een PDF bestand en leer hem super snel
- Geen aanmelding, e-mail of creditcard nodig!
- AI maakt onbeperkte flashcards
- AI maakt oefen toetsen van de stof
- Stel vragen aan AI
Maak een notitieblok aan
- Geen aanmelding, e-mail of creditcard nodig!
- Heb en houd perfect overzicht
- Maak Maak flashcards, notities en mindmaps
- Oefen, test jezelf en scoor beter!
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
