informeren - informerende tekst - iets nieuws vertellen
uitleg geven -uiteenzettende tekst - uitleg over hoe iets werkt
mening laten vormen - beschouwende tekst verschillende meningen vertellen
overtuigen - betogende tekst - overtuigen van een bepaalde mening
overhalen - activerende tekst - aansporen om iets te gaan doen
amuseren - amuserende tekst - iets grappigs, boeiends of bijzonders vertellen

- het onderwerp aankondigen
- een kort, grappig of bijzonder verhaaltje vertellen (anekdote)
- een of meer vragen stellen
- de aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen.

1 tijd/ chronologie, ten eerste, daarna, tot slot, vroeger enz
2 opsomming, ook, verder, bovendien, en, ten eerste enz
3 tegenstelling, maar, in tegendeel, echter enz
4 samenvatting, samenvattend, met andere woorden enz
5 conclusie, dus, concluderend, aldus enz
6 voorbeeld/ toelichting, bijvoorbeeld, zoals, zo, ter illustratie enz
7 oorzaak - gevolg, hierdoor, doordat, daardoor, zodat enz
8 reden / argument, omdat, daarom, want enz
9 middel / doel, daarmee, door middel van, met behulp van enz
10 vergelijking, als, evenals, net als, ... dan enz
11 voorwaarde, mits, als, ... dan, indien, tenzij enz