1. psychoanalytisch / psychodynamisch - Freud en Jung
2. trekbenadering - Eysenk en Cattell
3. behavioristisch - Skinner
4. fenomenologisch - Rogers
5. sociaal cognitief - Bandura, Schneider, Gioia en Manz

1. reinforcement
2. punishment
3. sociaal - leertheorie
4. beloning
5. bestraffing

1. Bandura - reciprocial determinisme
2. Schneider - informatieverwerkingsprocessen, cognitieve structuren / self efficacy
3. schema's en scripts

1. BIG FIVE
2. Persoonlijkheidstesten SPF/SHL
3. Interactie omgeving en persoonlijkheidstrekken om gedrag te verklaren

1. Hawthorne effect
2. onderzoekslessen

• onderzoeken met mensen, condities kunnen ongewild beïnvloed worden
• gedrag van mensen wordt beïnvloed door interpretatie
• bij samenwerken ontstaan sociale normen
• sociale druk aanwezig om aan normen te voldoen
• informele groepen met rivaliteit

1. contributie counsellors moeilijk in winst te bewijzen
2. senior managers dachten dat counsellors aan kant werknemers stonden
3. het idee dat counsellors de loyaliteit van werknemers willen winnen voor eigen werkgever 
4. counsellors overladen met administratief werk
5. managers en superiors zijn meer getraind in HR en kunnen zelf counselen.

1. selectie en assessment
2. training
3. prestatiebeoordeling
4. organisatieverandering en ontwikkeling
5. mens machine interactie
6. loopbaanontwikkeling
7. ontwikkeling werkomgeving
8. interpersoonlijke vaardigheden

1. instemming
2. geen misleiding
3. debriefing
4. terugtrekken
5. vertrouwelijkheid
6. bescherming voor schade

1. multiculturele workshops
2. advies rapportage aan topmanagement
3. ondersteunen, mentoren van groepen en netwerken voor minderheden
4. belonen managers voor ontwikkelen minderheden
5. ontwikkelprogramma's en speciale trainingsmogelijkheden voor minderheden.

1. te letten op primaire kenmerken - altijd herkenbaar 
2. te letten op secundaire kenmerken - slechts waarneembaar in beperkt aantal situaties

• komt voor wanneer bepaald gedrag zowel beloond als bestraft is
• gedragsverandering is te bereiken als beloning verandert wordt

• leren van onze eigen momenten van beloning en bestraffing maar ook door dit te zien bij anderen bijv. mentor gebruik
• we kunnen onszelf belonen en beloningen uitstellen, meer zelfcontrole dan behavioristen

1. Basis = cognitief, ontwikkeling, sociaal, persoonlijk, fysiologisch
2. Toegepast = werk, klinisch, onderwijs, gezondheid, juridisch sport

1. Nadruk "Zelf" = terugkerende gedragsrol
2. Self Efficacy (Bandura) = voorspeller van gedrag
3. Schema = kennisstructuur zinvolle situaties bijv stereotype 

1. fitting the man to the job = de juiste persoon op juiste plaats - selectie - medewerker is uitgangspunt

• personeelsselectie, training en loopbaanbegeleiding

1. fitting the job to the man = baan als uitgangspunt - taakontwerp - baan uitgangspunt

• taakontwerp, werkbenodigdheden en werkomgeving

1. ongewild condities kunnen beïnvloeden in experiment met mensen
2. menselijk gedrag wordt beïnvloed door hun interpretatie van wat er gebeurt
3. sociaal psychologische effecten 
4. door samenwerken ontstaan gedragsdeterminanten

• bewustzijn van diversiteitsproblemen
• onafhankelijkheid van veranderende organisatiecultuur op de werkvloer
• cross nationale verschillen in motivatie groepen en teams, leiderschap en loopbaan.

• Internationaal spreekt men over Industrial and Organizational Psychology
• In Europa spreekt men van Work and Organization Psychology.
• Arbeidspsychologie als term houdt zowel industriële als organisatorische analyse in.
• Arbeidspsychologen zijn hedendaags trainer, onderzoeker en adviseur op breed terrein.

1 Selectie en assessment:

2 training: ontwerp, uitvoeren,evalueren

3 prestatiebeoordeling en carrière ontwikkeling

4 organisatieverandering en ontwikkeling

5 mens machine interactie

6 counseling en persoonlijke ontwikkeling

7 ontwerpen van omgevingen en werk-gezondheid en veiligheid:

8 werknemers relaties en motivatie: motiverende banen ontwerpen, teambuilding, analyseren en verbeteren groepsrelaties

diploma's nascholing, ervaring. Lid van NIP.

1 door een combinatie van technologische voordelen en economische trends:

- meer flexwerkers

- groter afzetgebied

-fabricage/callcenters naar goedkope landen

- thuiswerken

- privatisering

2 verandering in de arbeidspopulatie

- langer doorwerken

-minder mensen die kunnen starten met werken

- verandering in pensioen

3 veranderde gezichtspunten

- man/vrouw

- gehandicapten

- nieuwe wetten

- verandering attitude